6. 1. 2017.

SJETIMO SE EFENDIJE HEROJA Na Badnje veče 1942. spasio je od ustaša živote stotinama Srba i Jevreja!



Badnje veče, u zimu 1942. godine, trebalo je biti poslednja u životima nekoliko stotina pravoslavnih vernika, jer su ustaške vlasti u okupiranoj Tuzli nameravale da sruše Saborni hram Uspenja presvete Bogorodice. Uporedo s rušenjem tuzlanske pravoslavne crkve, ustaše su nameravale da započnu masovne egzekucije civila srpske i jevrejske nacionalnosti. To im, međutim, nije pošlo za rukom zahvaljujući muftiji tuzlanskom Šefketu ef Kurtu, piše Avaz.

Informacija o pripremi monstruoznog ustaškog plana, naime, doprla je do Šefketa ef. Kurta. Okupio je ugledne Tuzlane i sročio rezoluciju koja je dostavljena nemačkim okupacionim snagama. Potpukovnik Vist, nemački komandant grada, brzo je reagovao, pa su po Tuzli istaknuti plakati s upozorenjem “da niko nikoga ne sme da zlostavlja, oduzima ili ruši tuđu imovinu i dira živalj koji slavi”.


Šefket ef. Kurt i hadži Hasanaga Pašić, nekadašnji gradonačelnik Tuzle, posle rezolucije koja je upućena Nemačkoj, predvodili su i delegaciju koja se sastala sa Andrijom Artukovićem, ministrom unutrašnjih poslova NDH, desnom rukom poglavara Ante Pavelića.

Njihov razgovor nije bilo nimalo prijatan, a u jednom trenutku, Artuković je repetirao svoj luger i krenuo na efendiju Kurta i Pašića. Preostali članovi delegacije poručili su Artukoviću da će cela Tuzla otići u šume ako ubije efendiju Kurta i Pašića. Artuković je pokleknuo pred odlučnošću tuzlanskih uglednika amnestirajući područje Tuzle od svojih rasnih zakona, a zahvaljujući tome, najveći broj tuzlanskih Srba i Jevreja izbegao je tragičnu sudbinu sunarodnika.
Da li vera razdvaja ili ujedinjuje ljude?
Čovek je čovek, nebitno je da li je vernik ili nevernik
Prava vera ujedinjuje ljude
Zbog vere se ljudi mrze

Efendija Kurt ostao je u Tuzli sve do smrti. Umro je 21. juna 1963. godine u 84. godini. Desetak hiljada građana Tuzle i iz okoline došlo je na njegovu dženazu, a dirljiv govor održao je prota Đorđe Jovanović.


On je, inače, rođen u Travniku 1879. godine, gde je završio osnovnu školu i medresu, dok je studije okončao u Carigradu i Damasku. Službovao je u Travniku i Banjaluci, a u Tuzlu je stigao 1925. godine i ostao muftija sve do 1933. godine. Penzionisan je 1936. godine.

Njegova dvojica sinova Asim i Enver poginuli su kao pripadnici partizanskih jedinica u NOB-u. Šefket ef. Kurt, kao verski službenik, odlikovan je Ordenom bratstva i jedinstva, a ulica pored Mejdanske džamije u Tuzli danas nosi njegovo ime.

(Telegraf. rs / Izvor: Dnevni avaz)

1 коментар: